Profilaktyka i resocjalizacja osób uzależnionych od hazardu:
Patologiczne gry hazardowe oraz osoby od nich uzależnione wymagają
pomocy profesjonalnej – medycznej, psychologicznej, pedagogicznej, terapeutycznej,
resocjalizacyjnej.
Obecnie jest już wiele sposobów oddziaływania profilaktycznego i resocjalizacyjnego.
Jako przykład podam tylko niektóre sugestie:
● profilaktyka hazardu powinna objąć całe społeczeństwo tam, gdzie problem
jest aktualny,a zwłaszcza te grupy, które spełniają ważną rolę wychowawczą i
formacyjną oraz są odpowiedzialne za inicjowanie i kontrolowanie gier
hazardowych w danym terenie. Rozwój dziecka i proces jego wychowania
powinien być ukierunkowany ku wartościom wyższym;
● prewencyjnie tak należy pokierować procesem wychowania, aby dzieci
preferowały potrzeby i wartości społeczne, humanistyczne, altruistyczne a nie
egoistyczne i egocentryczne, a w postępowaniu kierowały się poczuciem
wrażliwości, miłości i odpowiedzialnością, a nie agresją i pazerną
zachłannością;
● w procesie wychowania w rodzinie i w szkole należy stosować strategię
informacyjną dotyczącą zagrożenia związanego z grami hazardowymi w
automatach, umieszczanych na dworcach, w klubach, poczekalniach i innych
miejscach gier;
● w strategii edukacyjnej rodzice i nauczyciele powinni kształtować u dzieci
postawy dojrzałe, obiektywne a nie konsumpcyjne wobec dóbr materialnych,
do studiów, do pracy, rodziny, do długotrwałego wysiłku, pracowitości, a nie
doraźnych, łatwo i w wątpliwy sposób osiągalnych korzyści;
● w społeczności lokalnej należy zorganizować alternatywne strategie
spędzania czasu wolnego, w szczególności dla dzieci i młodzieży, a także dla
emerytów – kluby sportowe, kluby zainteresowań, świetlice rozrywkowe, kółka
zainteresowań różnych dziedzin nauki i sprawności;
● w ramach profilaktyki powinny być wprowadzone prawne restrykcje i
ograniczenia dla nałogowych hazardzistów, podobnie jak jest to w innych
krajach (Australia). Należałoby ograniczyć i kontrolować wszelkie nadużycia
sprzyjające uzależnieniu od gier hazardowych;
● w kampaniach profilaktycznych i oświatowych należy uświadamiać
społeczeństwo o szkodliwości uzależnienia od gier losowych i hazardu,
podobnie jak od alkoholu, narkotyków, palenia i siecioholizmu.

Program terapii “Dziesięciu kluczowych kroków” został opracowany przez P. Bellringera. Opiera się on na wskazaniach sytuacji wyzwalających potrzebę zmian w życiu hazardzisty. Takimi sprzyjającymi sytuacjami mogą być:
● uświadomienie sobie utraty kontroli nad własnym zachowaniem;
● zwrócenie się o pomoc – uświadomienie sobie bezsilności wobec nałogu;
● zaobserwowanie przez przyjaciół, że gracz spędza zbyt wile czasu na grach;
● uświadomienie sobie kłopotów finansowych i narastających długów;
● odkrycie mechanizmów samookłamywania i okłamywania innych, przyznanie
się do uzależnienie (nałogu);
● stwierdzenie przez gracza zaburzeń w kontaktach interpersonalnych – jako
szkodliwego skutku hazardu;
● stwierdzenie faktu przestępstwa przez nastoletniego hazardzistę.

Program terapii “Dziesięciu Kluczowych Kroków” P. Bellringera:
Program dzieli się na dwie części: kroki przygotowania (1-2)
i działania (3-10). Praca z pacjentem przebiega następującymi etapami:
Krok 1. Zrozumienie zagadnienia. Wprowadzenie pacjenta w istotę problemu i
w aktualną sytuację hazardzisty. Praca nad motywacją do leczenia.
Krok 2. Zmiana struktury. Wspólne (terapeuty i pacjenta) ustalenie programu
działań, celu i efektów terapii.
Krok 3. Ocena problemu. Dokładne poznanie problemów związanych z
uzależnieniem od gier – stopień, przyczyny i motywy uzależnienia.
Krok 4. Udzielenie porad. Tworzenie odpowiedniego klimatu do terapii w
połączeniu ze środowiskiem rodzinnym.
Krok 5. Wzbudzenie wzajemnego zaufania. W relacjach terapeuta –
hazardzista praca nad otwartością i szczerością, budowa zaufania.
Krok 6. Podwyższenie samooceny. Praca nad odzyskaniem wiary w siebie i w
możliwość uwolnienia się od uzależnienia.
Krok 7. Udzielenie wsparcia graczowi. Działania terapeuty skierowane są na
rodzinę i przyjaciół – szczególnie przy recydywie.
Krok 8. Gospodarowanie finansami. Wszechstronna analiza sytuacji
materialnej gracza, plan redukcji szkód finansowych i odpowiedzialności.
Krok 9. Rozwijanie zainteresowań – konstruktywny plan życia i spędzania
wolnego czasu, zastępujący destruktywne nawyki i nałogi.
Krok 10. Ocena postępów terapii – pozytywna – jest niezbędnym warunkiem
zwiększającym efektywność przebytej terapii.
Terapię 10 kroków. P. Berllingera można stosować jako jedną z wielu innych
proponowanych metod lub jako uzupełniającą technikę w procesie zdrowienia
hazardzisty.

Innym przykładem niesienia pomocy hazardzistom jest Wspólnota Terapeutyczna (Dom) Jeana Lapointe’a w Quebecu. W programie uczestniczą osoby powyżej 18 roku życia, które pragną uwolnić się od uzależnienia. Program realizowany jest w trzech fazach:
● inicjacja leczenia – budowanie motywacji do leczenia. Codzienne spotkania
poświęcone uświadamianiu o mechanizmach uzależnienia i aktualnej sytuacji
gracza. Spotkania mają charakter grupowy, nie wykluczając indywidualnych;
● intensywna terapia – budowanie indywidualnego planu leczenia i
rozwiązywania problemów będących przyczyną uzależnienia;
● utrwalanie wyników terapii – włączanie się do grupy wsparcia, między innymi
do Grupy Anonimowych Hazardzistów.
Anonimowi Hazardziści (AH) – jest to wspólnota mężczyzn i kobiet, którzy dzielą się
własnymi doświadczeniami i siłą w nadziei na rozwiązanie wspólnego problemu oraz
ze względu na możliwość pomocy innym w wychodzeniu z nałogu.

Głównym źródłem informacji na temat hazardu była książka pt. “Człowiek a
patologie społeczne” autorstwa Kazimierza Pierzchały i Czesława Cekiery.
Czy hazard szkodzi tylko osobie, która go uprawia, czy wpływa również na
osoby z najbliższego otoczenia, do jak skrajnych zachowań może doprowadzić oraz
jak odbija się to na przyszłości rdziny, w której wystąpił. Według mnie wszelkiego
rodzaju hazard stanowi duże zagrożenie przede wszystkim dla jednostki, która ma z
nim bezpośredni kontakt, ale również negatywnie oddziaływuje na wszystkie osoby z
bliskiego otoczenia hazardzisty.